Jaka cecha osobowości może tłumaczyć poparcie dla polityki antyimigracyjnej i antyislamskiej? Jak sugerują wyniki austriackich badań, jest to jedna z cech Ciemnej Tetrady – makiawelizm.
🔎 Badanie przeprowadzone w Austrii w 2016 roku dostarczyło ciekawych informacji na temat wpływu cech osobowości związanych z tzw. “Ciemną Tetradą” na orientację polityczną i ekstremizm. Badacze byli zainteresowani różnicami w osobowości tych, którzy głosowali na kandydata lewicowego i kandydata prawicowego oraz związkami między Ciemną Tetradą osobowości a orientacją polityczną i ekstremizmem. 🤔 Ciemna Tetrada […]
Najskuteczniejsze podejście do zmiany: co działa lepiej, działania indywidualne czy zbiorowe?
📌 Dyskusja w tym temacie wokół tekstu Chatera i Loewensteina (omawianego w poprzednim poście) koncentruje się na wielu aspektach. Autorzy twierdzą, że interwencje indywidualistyczne mogą nie tylko być niewystarczające, ale wręcz przeszkadzać w osiąganiu zmian na poziomie systemowym. Liczne osoby podchodzą do tej tezy sceptycznie, biorąc pod uwagę różne argumenty, które omówimy w tym poście. 🔎 Chater i […]
Na kim leży odpowiedzialność za dobro jednostki w zorganizowanym społeczeństwie?
💡 Nick Chater i George Loewenstein, naukowcy behawioralni, kwestionują hegemonię najpopularniejszej dotychczas perspektywy przyjmowanej w badaniach z ich dziedziny. Mowa o perspektywie indywidualnej, a więc skupionej na jednostce, jej myśleniu i zachowaniu. W przeciwieństwie do szerszej perspektywy systemowej, nie uwzględnia ona roli norm społecznych, instytucji, rzeczywistości prawno-ekonomicznej i różnorodnie pojętego kontekstu w kształtowaniu ludzkich zachowań. […]
Która z cech Mrocznej Triady wiąże się z poparciem dla ekstremistycznych działań na tle politycznym?
👥 Tomislav Pavlović oraz Anja Wertag z chorwackiego Instytutu Nauk Społecznych Ivo Pilar, to badacze, którzy zwrócili uwagę na rolę różnic indywidualnych w kontekście przemocy na tle politycznym. Podobnie jak w poprzednio omawianych badaniach, para naukowców skupiła się na psychopatii, makiawelizmie i narcyzmie, tzw. Mrocznej Triadzie. Chcieli sprawdzić, czy z podanych cech da się wyizolować […]
Media społecznościowe: Jak kształtują naszą moralność i konflikty społeczne?
📱 Jay Van Bavel i współpracownicy przyjrzeli się temu, jak media społecznościowe wpływają na spostrzeganie moralności. Nieodłącznym elementem życia współczesnego człowieka jest Internet, a wraz z nim media społecznościowe. Statista podaje, że według stanu na rok 2023 na całym świecie aktywnych jest niemal 5 miliardów użytkowników mediów społecznościowych, a przeciętny użytkownik spędza w nich 2 […]
Dlaczego mężczyźni potrzebują równości płci i dlaczego równość płci potrzebuje mężczyzn?
👨🤝👩 Chociaż poczyniono znaczne postępy w kierunku równości płci, różnorodności i włączenia w miejscu pracy, edukacji i społeczeństwie, ostatnie lata ujawniły również ciągłe wyzwania, które spowalniają lub wstrzymują ten postęp. Jak dotąd większość działań na rzecz równości płci skupiała się na równości płci z jednej strony: skupiając się na konieczności usuwania barier dla dziewcząt i […]
Pasja harmonijna czy już obsesyjna? – czyli kto popiera przemoc jako środek do celu
💡 Kto popiera przemoc polityczną? Badanie z 2020 roku wykazało, że około 40% amerykańskich Demokratów i Republikanów w USA uważa, że przemoc polityczna jest poniekąd uzasadniona. Zaledwie dwa lata wcześniej tylko 10% ankietowanych podzielało to zdanie. Statystykom wtóruje coraz wyraźniejsza radykalizacja zachowań (np. atak na Kapitol Stanów Zjednoczonych ze stycznia 2021 roku). Rosnące nierówności ekonomiczne […]
Wpływ stresu psychologicznego na osobowość
👤 Cechy osobowości zazwyczaj uważane są za czynniki wyjaśniające nasze doświadczenie stresu. To, jak wrażliwi jesteśmy, wpływa na to jak silnie przeżywamy negatywne emocje. Natomiast stosunkowo mało uwagi poświęcano możliwemu wpływowi stresu psychologicznego na kształtowanie się osobowości. Doniesienia z niedawno opublikowanych badań potwierdzają, że cechy Wielkiej Piątki takie jak: stabilność emocjonalna, ekstrawersja, ugodowość, sumienność oraz […]
Seksizm życzliwy a zaangażowanie kobiet w działania zbiorowe na rzecz ich praw
👩 Twórcy teorii ambiwalentnego seksizmu, Susan Fiske oraz Peter Glick, wyróżniają dwie formy seksizmu: seksizm wrogi oraz życzliwy. Badacze definiują je jako uzupełniające się systemy przekonań, które motywują kobiety do zaakceptowania, a nawet usprawiedliwiania istniejącej nierówności płci oraz tradycyjnych ról płciowych. Formy te są też postrzegane jako narzędzia kontroli – kobiety są karane za naruszanie […]
Radykalne działania antyszczepionkowców: rola norm grupowych
📋 Z dumą informujemy, że 20 grudnia 2023 r. na łamach czasopisma Personality and Individual Differences został opublikowany artykuł pt. „Individual differences and anti-vaccine radical collective action intention: The moderating role of group norms” autorstwa naszego zespołu badawczego! Redaktorzy zrobili tam tym samym świetny gwiazdkowy prezent! 💡 Opisane badania zostały przeprowadzone w Polsce oraz Stanach […]
Motywacje do zaangażowania w działania polityczne wśród “mrocznych” osobowości
🧑💼 Polityka jako taka nie kojarzy się najlepiej – korupcja, manipulacja i kłamstwa zdają się być traktowane wręcz synonimicznie z władzą, i grą o jej zdobycie. Czy zważając na taką a nie inną renomę, polityka może być interesującą dziedziną dla osób o odpowiednio specyficznych dyspozycjach osobowościowych? W końcu cechy tak zwanej Mrocznej Triady (#makiawelizm, #narcyzm […]
Co skłania do wiary w teorie spiskowe?
🛸 W ostatnich latach niezwykłą popularnością cieszy się temat teorii spiskowych. Mimo że nie są zjawiskiem nowym, to aktualne zainteresowanie sprawiło, że ponad połowa psychologicznych artykułów naukowych na ich temat została opublikowana od 2019 roku. Rozumiane są jako wyjaśnienia istotnych zdarzeń z przeświadczeniem o zaangażowaniu w nie tajnych spisków grup o złowrogich zamiarach. Badacze zastanawiają […]
Akceptacja przemocy a niekliniczna psychopatia
🤔 W dzisiejszych czasach radykalizacja jest sporym problemem społecznym, który dotyka wiele krajów na całym świecie. Badacze skupiają się na analizie przyczyn i czynników, które przyczyniają się do tego procesu, jednak często pomijają kwestię różnic indywidualnych. Badaczka ruchów społecznych Lauren Duncan wskazała na potrzebę zintegrowania badań psychologii społecznej oraz psychologii różnic indywidualnych. Zaproponowany przez nią […]
Dzieci w mieście
👧 W związku z niedawnymi obchodami Międzynarodowego Dnia Dziecka warto pochylić się nad kwestią dzieci i tym jak znaleźć właściwe dla nich miejsce w przestrzeni miejskiej. Poszukując zrównoważonych modeli miast niezbędne jest uwzględnienie potrzeb wszystkich ich mieszkańców. Kontrolując rozprzestrzenianie się miast, ich zagęszczenie czy wszelkie inne aspekty urbanizacji, istotne jest, aby zadbać także o dobrostan […]
Społeczne planowanie przestrzeni miejskich – demokratyczny sposób na wzmocnienie więzi i dobrobytu
☕ Z otaczającym nas fizycznym środowiskiem nieustannie wchodzimy w interakcję. Kształtuje to nasze zachowania oraz relacje społeczne. Dzieje się tak, ponieważ oprócz zbioru fizycznych obiektów, środowisko to jest także zbiorem nadawanych im znaczeń, których uczymy się za sprawą chociażby przekazów kulturowych. Będziemy naturalnie bardziej rozmowni w przestrzeniach dedykowanych spotkaniom towarzyskim oraz bardziej odprężeni w miejscach, […]
Jak projektować miasta zachęcające do aktywności fizycznej?
🚶♀️ „Walkability” – czyli o możliwości chodzenia. Termin ten odnosi się do cech środowiska fizycznego, które umożliwiają i wspierają poruszanie się pieszo. Jest on stosunkowo nowy – podobna problematyka nie zaistniałaby w dziedzinach badających jakość życia, takich jak zdrowie publiczne czy psychologia środowiskowa, gdyby nie postępująca urbanizacja i motoryzacja społeczeństwa. Spacerować czy wręcz maszerować możemy […]
Prywatność i przestrzeń osobista – czy tłok może męczyć tak samo jak hałas?
🏙️ Miasta, a szczególnie metropolie, są niezwykle bogate w stresory środowiskowe – czynniki zewnętrzne, które wywołują u człowieka reakcję stresową. Stres, czyli reakcja organizmu na czynniki zakłócające jego równowagę, nie jest z definicji czymś złym. Zarówno nadmiar, jak i deficyt bodźców gwarantują ludziom nieprzyjemne doznania. Granica komfortu każdej osoby leży gdzieś indziej. Jedni znakomicie odnajdują […]
Green exercise
☀️ Letnia pogoda za oknem zachęca do niczego innego jak spędzenia czasu poza domem. Czy taka aktywność pozostaje dla nas bez znaczenia? 🚵♀️ Pojęcie green exercise, czyli aktywności fizycznej na świeżym powietrzu, odnosi się do zaangażowania w ćwiczenia fizyczne podczas bezpośredniego kontaktu z naturą. Termin ten został zaproponowany przez badaczy z Uniwersytetu w Essex w […]
Jak zwiększyć pozytywny efekt zachowań proekologicznych na dobrostan jednostki?
❓ Jakie korzyści przynieść może nam podejmowanie się zachowań proekologicznych? – dawka wiedzy o psychologii środowiskowej na koniec majówki. ☀️ Jednym z aktualnie największych długoterminowych globalnych zagrożeń życia człowieka jest pogłębiający się kryzys ekologiczny. Jego skutki popychają nas do prób przeciwdziałania mu poprzez zachowania proekologiczne. Podczas gdy ich rzeczywistą efektywność w polepszaniu stanu klimatu oceniają […]
Teoria Odbudowywania Uwagi i Teoria Regeneracji od Stresu
🏡 Przyrodę się ceni – dosłownie i w przenośni. Jej piękno celebrują malarze, pisarze i agenci nieruchomości. Mieszkania sąsiadujące z terenami zielonymi cieszą się szczególnym zainteresowaniem i szczególną wartością na rynku. 🌳 Co takiego pociąga nas w naturze? Na myśl, jako pierwsze, przychodzą zapewne walory estetyczne bujnej roślinności i jest to oczywiście jeden z czynników […]
Postrzegana transparentność rządu a wiara w konspiracje nt. COVID-19
❓ Czy aby zapobiec rozpowszechnianiu się teorii spiskowych na temat pandemii #COVID-19 wystarczyłoby, żeby związane z nią działania rządu były bardziej transparentne? 📋 Transparentność dotyczy stopnia w jakim informacje o działaniach organizacji bądź osoby dostępne są dla szerszej publiki. Dostęp do tych wiadomości stwarza możliwość monitoringu oraz zaangażowania się w procesy decyzyjne zarówno członkom i […]
Zaangażowanie społeczne a dobrobyt jednostki
🩺 W poprzednim poście wywołany został biopsychospołeczny model zdrowia. Wyraźnie podkreśla on znaczenie czynników społecznych w kształtowaniu i utrzymaniu stanu zdrowia, rozumianego jako ogólny dobrostan jednostki. Ważne są więc czynności podejmowane nie tylko przez osobę, której zdrowie jest brane pod uwagę, ale także ludzi z otaczającego ją środowiska. Duży wpływ w kontekście zdrowia ma miejsce […]
#urbanhealth – start serii
Czym zajmuje się psychologia zdrowia? Czym jest psychologia środowiskowa? W jaki sposób zdefiniować zdrowie? Odpowiedzi na te pytania znajdziecie poniżej, w materiałach przygotowanych w ramach naszego nowego cotygodniowego cyklu, którego celem jest przybliżenie problematyki psychologii zdrowia poprzez ukazanie jej związku z psychologią środowiskową. Jak konkretnie łączą się psychologia zdrowia z psychologią środowiskową w walce o […]
Social inequalities and acceptance of undemocratic leaders

The journal Psychological Science published artists on the consequences of social inequality and the need for strong leadership. The results of both experimental studies and a large survey conducted in a dozen or so countries signal that social inequalities reinforce the feeling that relations in our community are damaged and that we need a strong, […]
Paper in European Journal of Social Psychology

The results of our research on the motivation to engage in collective action have just been published on the website of the European Journal of Social Psychology. We went beyond the walls of universities and lecture halls and conducted field research among people attending music festivals and demonstrations. By the way, we fight against demonizing […]
NCN grants: Natasza Kosakowska-Berezecka one of the laureates of Harmonia 9 competition

The National Science Center announced the results of the Harmonia 9 competition. Among the winners were Natasza Kosakowska-Berezecka and her project Towards Harmony of Kind – Relationship Between Male Threat and Gender Equality in an Intercultural Approach. Research under the project will be conducted in cooperation with Magdalena Zadkowska, Magdalena Zawisza, Anna Włodarczyk, Saba Safdar, […]
New publication on footbal fandom and identity fusion
We are pleased to announce that the article by Radosław Kossakowski and Tomasz Besta was published in the East European Politics and Societies journal. The article describes the results of research conducted among football fans and concerns the feeling of unity with the group, motivation to fight and sacrifice for other fans as well as […]
Premiera nowej książki!
Na II Festiwalu Książki Psychologicznej w Sopocie swoją premierę miała książka “Walcz, protestuj, zmieniaj świat. Psychologia aktywizmu”. W książce “Walcz, protestuj, zmieniaj świat” zjawisko aktywizmu analizują polscy naukowcy, którzy temu zagadnieniu poświęcili również część swoich badań. W rezultacie otrzymujemy przystępnie napisany przewodnik poruszający ważne tematy związane z działaniami zbiorowymi. · „Ta książka ma przybliżyć wam świat […]
Kiedy pomagamy komuś z grupy obcej?
Nowe badania zespołu profesora Dolińskiego. Zastosowano metodę “zagubionego listu”. Czyli w miejscach publicznych Opola rozrzucono zaadresowane koperty z listami. Adresatami byli Mohammed Abdullah lub Maciej Strzelczyk. Sprawdzano, ile listów trafi do adresata, czyli ile osób przechodzących i widzących list pofatyguje się aby wrzucić go do skrzynki pocztowej (koperty miały adres i znaczek). Pomiar dokonano w […]
Szturchnięcia, środowisko i poparcie dla kosztownych rozwiązań
Czy drobne interwencje (nudge, “szturchnięcia”) w obszarze zachowań prośrodowiskowych mogą być szkodliwe? Czy samozadowolenie z tego, że zrobiliśmy coś małego dla dobrej sprawy, zniechęca do zrobienia czegoś istotniejszego? Czegoś, co wymaga większego wysiłku lub większych kosztów? David Hagmann, Emily Ho i George Loewenstein przeprowadzili sześć badań eksperymentalnych, analizujących związek pomiędzy akceptacją niskonakładowych szturchnięć i kosztownych […]
Aktywistyczne ABC
Książka „Walcz, protestuj, zmieniaj świat” to przystępnie napisany przewodnik poruszający ważne tematy związane z aktywizmem. Jest rodzajem poradnika napisanego przez młodych polskich naukowców, którzy opisują ważniejsze badania na temat mobilizacji społecznej (w tym wiele badań polskich) i wysnuwają z nich praktyczne wnioski dla działaczy społecznych. Zapraszamy na dyskusję, w której wezmą udział autorzy książki oraz […]
Zaproszenie na spotkanie otwarte naszej grupy badawczej!
Zapraszamy na kolejne otwarte spotkanie Labu! Zaznaczcie w kalendarzach 04.12 o 11, sala C107, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytetu Gdańskiego. Opowiemy między innymi o dużych badaniach międzykulturowych (i ich wstępnych wynikach), stereotypach płci w 30 krajach oraz o tym, co motywyje mężczyzn do działań zbiorowych na rzecz równouprawnienia płci. Podyskutujemy też o przyszłych projektach i zjemy […]
Fake News i fałszywe wspomnienia
Dzisiaj o ciekawym artykule w Psychological Science. Powinien być ciekawy dla wszystkich, niezależnie od przekonań politycznych. Mamy tu kwestię aborcji: przedstawiono zarówno kampanię za liberalizacją prawa jak i za brakiem legalności przerywania ciąży. Jest o referendum. Jest wreszcie o fake newsach, z którymi przecież walczyć chcą wszyscy. Współautorką jest jedna z matek badań nad fałszywymi […]
Dlaczego nie umiemy żyć w zgodzie? Czyli rady autorów książki Najmądrzejszy w pokoju
Dzisiaj kilka słów o książce „Najmądrzejszy w pokoju”. Autorzy. odwołując się do mechanizmów psychologicznych, starają się doszukiwać elementów czyniących danego człowieka najmądrzejszym w pokoju. „Mądrość wymaga rozumienia czynników oddziałujących na ludzkie zachowanie – tych które występują najczęściej i wywierają najsilniejszy wpływ”. Idąc dalej, autorzy wskazują, że nie możesz być mądrym człowiekiem nie mając mądrego podejścia […]