Działania zbiorowe: rola aktywizmu i poczucia samorozwoju wynikającego z zaangażowania się w demonstracje, zgromadzenia i wydarzenia wspólnotowe.
Kto wykazuje silniejszą chęć działania na rzecz wyznawanych wartości i swojej grupy? Co ważniejsze: co musi się stać w trakcie zgromadzenia czy protestu, aby osoby, które nie uważają siebie za aktywistów, chciały dalej działać i angażować się na rzecz grupy? Badania nad działaniami zbiorowymi, przeprowadzone w Polsce przez Tomka Bestę oraz Annę Marię Zawadzką, analizowały zarówno rolę tożsamości aktywisty (tego, jak bardzo osoby uczestniczące w tłumnych zgromadzeniach same siebie spostrzegały jako aktywistów i aktywistki), jak i poczucia samorozwoju i poszerzenia granic własnej osoby.
Wyniki wykazały, zgodnie z oczekiwaniami, że postrzeganie siebie jako aktywisty lub aktywistki jest silnie związane z chęcią działania na rzecz grupy i wartości przez tę grupę uznawanych. Osoby te, chciały dalej się angażować, chciały pomagać grupie niezależnie od tego, czy samą demonstracje czy zgromadzenie oceniały jako mające wpływ na ich samorozwój czy też nie mające wpływu.
Co jednak z osobami, które nie uważają się za aktywistów? Wyniki trzech badań, przeprowadzonych na Marszu Równości, zgromadzeniu religijnym oraz wśród wolontariuszy i osób wspierających Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy, wykazały ciekawe zależności.
Wśród tych osób, chęć dalszego angażowania się w działania na rzecz grupy była związana z tym, jak oceniali oni to wspólnotowe doświadczenie. Jeśli osoby uczestniczące uważały, że udział w tym wydarzeniu pomógł im spojrzeć na świat, ludzi i wydarzenia w szerszej perspektywie, pozwolił rozwinąć kompetencje i zdobyć nową wiedzę, wówczas deklarowały silniejszą chęć dalszych działań uczestnictwa w kolejnych wydarzeniach i zgromadzeniach.
Natomiast jeśli wydarzenie było oceniane jako nie przyczyniające się do samorozwoju uczestniczek i uczestników, wówczas osoby nie będące aktywistami wyrażały zdecydowanie mniejszą chęć wzięcia udziału w przyszłych działaniach oraz deklarowały mniejszą pomoc grupie.
Tak więc w trzech różnych kontekstach społecznych wykazano podobny mechanizm. Osoby, które nie nazwałyby siebie aktywistami, które nie czują, że aktywizm jest ważną częścią ich życia, mogą równie chętnie jak aktywiści angażować się w przyszłe działania na rzecz grupy. Jednak dzieje się tak tylko wtedy, gdy wydarzenie wspólnotowe, w którym te osoby uczestniczyły, pozwalało poczuć im, że dzięki udziałowi mogą rozwijać siebie, zyskać nową perspektywę patrzenia na świat, nabywać nowe kompetencje, zyskać nowe doświadczenia.
Artykuł: Besta, T., & Zawadzka, A. M. (2017). Expansion of the self of activists and nonactivists involved in mass gatherings for collective action. Group Processes & Intergroup Relations, online first.
Dostępny na stronie: http://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/1368430217735903