☕ Z otaczającym nas fizycznym środowiskiem nieustannie wchodzimy w interakcję. Kształtuje to nasze zachowania oraz relacje społeczne. Dzieje się tak, ponieważ oprócz zbioru fizycznych obiektów, środowisko to jest także zbiorem nadawanych im znaczeń, których uczymy się za sprawą chociażby przekazów kulturowych. Będziemy naturalnie bardziej rozmowni w przestrzeniach dedykowanych spotkaniom towarzyskim oraz bardziej odprężeni w miejscach, które postrzegamy jako „swojskie”.
Ludzie tworzą różnorodne emocjonalne więzi z miejscami, które mają dla nich jakieś znaczenie, w tym więzi tożsamościowe. Oprócz społecznych kontekstów, w których używana jest dana przestrzeń, kluczowe są również indywidualne doświadczenia i przekonania jednostki. Trudno bowiem identyfikować się z miejscem, z którym miało się mało do czynienia i które nie towarzyszyło nam w ważnych momentach życia.
Z perspektywy dobrobytu, emocjonalna więź z miejscem daje nam poczucie przynależności, stabilności i bezpieczeństwa. Osoby o silniejszej relacji z ważnymi dla nich miejscami deklarują często większą satysfakcję z życia i poczucie spełnienia. Dodatkowo, osoby te często korzystają z lokalnych atrakcji i infrastruktury, takiej jak parki, ścieżki rowerowe czy baseny, co sprzyja utrzymaniu aktywnego trybu życia.
Elementem wzmacniającym się wzajemnie z przywiązaniem do miejsca, jest poczucie kontroli. Podobne wrażenia względem swojego fizycznego otoczenia pozostają raczej rzadkością w zurbanizowanym społeczeństwie. Problem małego wpływu na fizyczne otoczenie poza progiem swojego mieszkania (w optymistycznej wersji) został już zauważony jakiś czas temu. Liczne miasta, gminy i uniwersytety wprowadzają różnorakie inicjatywy mające zwiększyć ten wpływ.
Społeczne planowanie to proces angażowania lokalnych mieszkańców i zainteresowanych stron w kształtowanie przyszłości swojego miejsca zamieszkania bądź działania. Ma ono na celu zapewnienie, że decyzje dotyczące planowania przestrzennego, rozwoju społeczności, infrastruktury i usług, są podejmowane w sposób zgodny z faktycznymi potrzebami i oczekiwaniami zaangażowanych w nie osób.
Formy takiego planowania różnią się w zależności od konkretnego kontekstu. Powszechne są otwarte spotkania i konsultacje społeczne, podczas których mieszkańcy mają możliwość wyrażenia swoich opinii, przedstawienia pomysłów i uczestniczenia w procesie podejmowania decyzji. Nieraz tworzone są całe grupy robocze i komitety skupiające mieszkańców, członków lokalnych organizacji i fachowców wraz z urzędnikami. Aby zindywidualizować podejmowane decyzje, plany sporządzane są na węższym poziomie mikro (w kontekście miejskim – poszczególnych osiedli, dzielnic) zamiast makro. Rozwój sieci społecznościowych i platform cyfrowych w dużej mierze umożliwił działania w podobny sposób na taką skalę. Inicjatywy budżetów obywatelskich również powstały zgodnie z bardziej zdecentralizowanym modelem podejmowania decyzji.
Społeczne planowanie ma na celu demokratyzację procesu podejmowania decyzji dotyczących rozwoju danego miejsca i zapewnienie, że są one oparte na konsultacjach i współpracy z jego mieszkańcami. Jest to ważne narzędzie do budowania relacji społecznych, aktywizacji społeczności oraz tworzenia miejsc, które nie są nam obce i obojętne. Aby poczuć się w mieście “jak w domu”, ważne jest nawiązanie więzi z naszym miejscem zamieszkania.